Top 5 bài phân tích hai câu đề và hai câu thực bài Tự tình II hay nhất

Giới thiệu tới các em học trò cùng thầy cô giáo tổng hợp 5 bài văn hay lớp 11: Phân tích hai câu đề và hai câu thực của bài thơ Tự tình II, là tài liệu tham khảo hữu ích giúp các em nghiên cứu, bổ sung để hoàn thiện bài viết của mình tốt hơn.

Dàn ý phân tích hai câu đề và hai câu thực bài Tự Tình II​​​​​​​

1. Mở bài

– Giới thiệu Hồ Xuân Hương

– Giới thiệu tác phẩm “Tự tình II” và bốn câu thơ đầu trong bài thơ:

2. Thân bài

– Hai câu thơ đầu mở ra cảm thức về thời kì và tâm trạng của nữ sĩ

+ Cảm thức về thời kì: Thời kì: đêm khuya. Âm hưởng của tiếng trống canh được đặt trong sự dồn dập, gấp gáp “trống canh dồn” cho thấy nữ sĩ cảm nhận thâm thúy bước đi ko ngừng và vội vã của thời kì.

+ Cảm thức về tâm trạng: cảm nhận rõ ràng sự bẽ bàng của phận mình. Tác giả đã sử dụng giải pháp đảo ngữ, từ “trơ” được đưa lên đầu câu có tác dụng nhấn mạnh. “trơ” có tức là tủi nhục, là bẽ bàng, cho thấy “bà Chúa thơ Nôm” đã ý thức thâm thúy thảm kịch tơ duyên của bản thân. Hai chữ “hồng nhan” được đặt cạnh danh từ chỉ đơn vị “cái” gợi lên sự tệ bạc, xấu số của kiếp phụ nữ.

– Bức tranh tâm trạng đã được phóng chiếu rõ ràng hơn thông qua hai câu thơ tiếp theo

+ Cụm từ “say lại tỉnh” gợi lên sự tuần hoàn, luẩn quẩn, thất vọng đầy trớ trêu của kiếp người đầy chua chát.

+ Hình tượng “vầng trăng” xuất hiện chính là ý niệm ẩn dụ cho cuộc đời của nữ sĩ: trạng thái “bóng xế”, sắp tàn nhưng vẫn “khuyết chưa tròn” nhấn mạnh thảm kịch của cảm thức về thân phận: tuổi xuân đã trôi qua nhưng nhân duyên mãi mãi là sự dang dở, lỡ làng ko trọn vẹn.

→ Bức tranh ngoại cảnh tương đồng với bức tranh tâm trạng.

3. Kết bài

– Nói chung lại vấn đề nội dung của hai câu đề và hai câu thực

Phân tích hai câu đề và hai câu thực bài Tự Tình 2 – Mẫu 1

Thời đoạn vào giữ thế kỷ 18, đầu thế kỷ 19 là khoảng thời kì tăng trưởng rực rỡ nhất của văn học trung đại Việt Nam. Thời khắc đó xuất hiện những câu bút rất nổi tiếng và người ta hay nhắc tới nhất là đại thi hào Nguyễn Du với tác phẩm Truyện Kiều, cùng bà chúa thơ Nôm Hồ Xuân Hương. Một trong số những tác phẩm tiêu biểu của nữ sĩ Hồ Xuân Hương đó là bài thơ Tự tình 2. Qua bài thơ, ta mới hiểu vì sao Hồ Xuân Hương lại được mệnh danh là bà chúa thơ Nôm, là thi sĩ của phụ nữ, chuyên viết về phụ nữ.

Hồ Xuân Hương sống vào thời đoạn lịch sử non sông có nhiều biến động. Quê gốc ở Quỳnh Lưu, Nghệ An, nhưng bà chủ yếu sống ở kinh thành Thăng Long. Cuộc đời của Xuân Hương rất truân chuyên, là con vợ lẽ, bản thân cũng đi làm lẽ cho người ta, rồi sớm góa chồng, thậm chí bà góa chồng tận 2 lần. Bà là người có tài lại có sắc, vừa thông minh vừa khả năng. Về sự nghiệp sáng tác, tới nay chỉ còn lưu lại được 40 bài thơ Nôm, và một số bài thơ chữ Hán chép chung trong tập Lưu Hương ký. Nội dung nổi trội là trình bày sự thông cảm thương xót đối với thân phận trớ trêu, thiệt thòi của những người phụ nữ trong xã hội xưa. Đồng thời trân trọng, khẳng định, đề cao, ngợi ca vẻ đẹp phẩm chất tâm hồn cùng ngoại hình, trình bày cái khát khao được vươn lên trong cuộc sống, được hạnh phúc thâm thúy của người phụ nữ. Về nghệ thuật, bà luôn tìm cách Việt hóa thơ Đường trong các khía cạnh đề tài, hình ảnh, tiếng nói.

Tự tình 2 nằm trong chùm thơ Tự tình, với âm điệu tương tự những câu ca dao than thân xưa. Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật nên gồm 4 phần, đề, thực, luận, kết. Nội dung chính là mạch tâm trạng của người phụ nữ lúc thổ lộ tâm tư tình cảm của mình. Trong đó, hai câu đề là nỗi buồn tủi, ngao ngán số phận, hai câu thực là sự phấn đấu trốn chạy, cố quên nhưng lại phải đương đầu với thực cảnh và thực tình của mình để thấm thía hơn.

Hai câu thơ đề đã gợi ra nỗi ngao ngán, buồn tủi của nhân vật trữ tình bằng việc tái tạo lại bối cảnh thời kì và ko gian trong câu khai đề:

“Đêm khuya vang vọng trống canh dồn”.

Thời kì vào lúc “đêm khuya” lúc vạn vật đã chìm vào ngơi nghỉ, con người còn thức tới khuya thì có nghĩa đây là khoảng thời kì để đối diện với chính mình, chìm đắm vào nỗi suy tư, nỗi buồn tẻ, thao thức. Tiếng “trống canh dồn” gợi ra bước đi rất vội vã gấp gáp của thời kì. Từ đó, ta có thể đọc được tâm trạng con người trong bối cảnh thời kì đó, đang chất chứa nhiều nỗi niềm, đó là sự bất an, lo lắng, rối bời, hốt hoảng. Văn pháp lấy động tả tĩnh trong từ “vang vọng”, cho ta cảm thu được âm thanh từ rất xa vọng lại, chính tỏ đây là một ko gian rộng lớn, tĩnh vắng tới lạ thường. Trong ko gian đó, con người trở thành nhỏ nhỏ, độc thân, lạc lõng, trơ trọi.

Nỗi niềm buồn tủi ngao ngán ko chỉ được gợi ra trong ko gian và thời kì, nhưng còn được diễn tả một cách rất trực tiếp trong câu thừa đề bằng cách sử dụng những từ ngữ gây ấn tượng mạnh.

“Trơ cái hồng nhan với nước non”

Tác giả nhấn mạnh từ “Trơ” bằng hai giải pháp nghệ thuật liên kết, đó là nghệ thuật đảo cấu trúc phối hợp với cái nhịp ngắt đầy phá cách 1/3/3. Thông qua đó, tác giả diễn tả nỗi đau và khả năng của Hồ Xuân Hương. “Trơ” có tức là trơ trọi, lạc lõng, tủi nhục, bẽ bàng. “Trơ” cũng còn có tức là trơ lì, chai sạn, ngửng cao đầu thử thách. Cuối cùng, bà nhấn mạnh khắc sâu hai vế đối lập “cái hồng nhan/nước non”, là tư nhân người phụ nữ với xã hội phong kiến rộng lớn. Từ đó, ta thấy rõ hơn cái thảm kịch của người phụ nữ trong xã hội xưa, nhỏ nhỏ, yếu ớt thế nhưng phải đương đầu với cái xã hội to lớn, đầy rẫy bất công, tưởng không thể ngóc đầu lên được. Cụm từ “cái hồng nhan” là một liên kết từ rất lạ mắt, “hồng nhan” vốn là từ hán việt mang sắc thái trang trọng, trình bày sự trân trọng với vẻ đẹp của người phụ nữ thế nhưng lại liên kết với từ “cái”, một lượng từ thường liên kết với những từ chỉ đồ vật nhỏ nhỏ, vô tri, vô giác, tầm thường. Gợi ra sự rẻ rúng, khinh thường với trị giá của người phụ nữ, thật xót xa, buồn tủi. Hồ Xuân Hương đã cất lên tiếng than cho những thân phận má hồng ở xã hội xưa, góp thêm một tiếng nói trong trào lưu nhân đạo của văn học cuối thế kỷ 18, đầu thế kỷ 19.

Tới hai câu thực đó là nỗi đau thân phận nổi trôi giữa say và tỉnh, dường như Hồ Xuân Hương đã ngồi nhẫn tàn canh, ngồi một mình trong nỗi độc thân, để làm bạn với chén rượu cay nồng, để đương đầu với đêm khuya lẻ bóng với vầng trăng lạnh đang soi.

“Chén rượu hương đưa, say lại tỉnh,
Vầng trăng bóng xế, khuyết chưa tròn”

Câu thơ chứa đựng biết bao nỗi niềm ngao ngán, thi sĩ uống rượu để cho say, cho quên đi nỗi sầu khổ nhân thế, nhưng trái ngang sao cứ “say lại tỉnh”, gợi cái vòng luẩn quẩn, thất vọng, lặp đi lặp lại. Bà muốn say nhưng rượu cũng chẳng khiến bà say mãi, rồi cũng có lúc phải tỉnh lại. Bà lại phải đương đầu với nỗi độc thân, với cái nỗi lẻ loi, phải đối diện với đêm khuya mịt mù, thứ nhưng bà muốn say để trốn tránh. Và lúc tỉnh ra rồi lại càng thấm thía hơn cái nỗi độc thân, trơ trọi nhưng mình phải gánh chịu.

Câu “Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tàn” trước hết là ngoại cảnh, sau cũng tâm trạng. Bởi nó bộc lộ được xúc cảm của thi sĩ, tạo nên cái sự tương đồng giữa trăng và người. Ta nhận thấy hình ảnh “Vầng trăng bóng xế” có tức là trăng đêm đã sắp tàn, tuổi xuân đã sắp trôi qua hết, nhưng trái ngang sao vẫn “khuyết chưa tròn”, tơ duyên của thi sĩ vẫn chưa trọn vẹn, còn lắm long đong, truân chuyên nhiều bề.

Hai câu thơ thực mang dáng dấp của một lời than vãn, nghe đâu đây có tiếng thở dài. Thi sĩ như than cho số phận trớ trêu và cũng là than thay cho những người phụ nữ khác có cùng chung tình cảnh với bà. Lời than đó vừa đớn đau, vừa xót xa, như châm kim vào lòng người đọc, một nỗi đau thấu tâm can.

Tương tự chỉ qua hai câu thơ đề và hai câu thơ thực của Tự tình 2 ta đã thấy được phần nào nỗi độc thân, lẻ loi, nỗi xót xa, đớn đau trước cái số phận nghiệt ngã lắm truân chuyên của Hồ Xuân Hương, đồng thời cũng là của những người phụ nữ thời bấy giờ. Những dòng thơ ngắn ngủi còn cho thấy cái khả năng mạnh mẽ của một người phụ nữ tuy cuộc đời lắm nhiêu khê, nhưng vẫn dám thử thách với xã hội, đồng thời còn trình bày cái tài năng thơ văn tuyệt diệu, thâm sâu của mình.

Phân tích 2 câu đề và 2 câu thực bài Tự Tình 2 – Mẫu 2

Hồ Xuân Hương một nữ sĩ đại tài của văn học Việt Nam, bà được mệnh danh là Bà chúa thơ Nôm. Các vần thơ của bà tập trung nói về người phụ nữ với sự ý thức cao độ về vẻ đẹp hình thức và tư cách. Nhưng đằng sau những vần thơ đó còn là nỗi đau thân phận bị rẻ rúng. Nỗi niềm đó được trình bày trong bài thơ Tự tình II, và điều này được trình bày rất rõ qua hai câu đề và 2 câu thực của bài thơ.

Đêm khuya vang vọng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan với nước non.
Chén rượu đưa hương say lại tỉnh
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn.

Trước hết thân phận người phụ nữ trong bài thơ được trình bày đầy đắng cay xót xa, họ ý thức về thân phận mình, ý thức về tuổi thanh xuân trôi nhanh nhưng hạnh phúc lứa đôi chưa được trọn vẹn:

Đêm khuya vang vọng trống canh dồn,
Trơ cái hồng nhan với nước non.

Câu phá đề mở ra thời kì và ko gian nghệ thuật rất đặc thù: đêm đã về khuya, ko gian quá mênh mông và vắng lặng. Chính là nhờ tính từ “vang vọng” được nữ sĩ dùng vừa tự nhiên, vừa rất tinh tế nhưng ta nhìn thấy cùng một lúc ko gian mênh mông (tiếng trống cầm canh từ xa xôi theo gió “vẳng” tới,vọng tới; và ko gian vắng lặng (văn pháp lấy động tả tĩnh thân thuộc của thi pháp cổ điển). Đã có hai trong tổng số ba bài thơ Tự tình thi sĩ chọn thời kì và ko gian nghệ thuật giống nhau đặt ở câu phá đề. Cách cảm nhận bước đi của thời kì qua tiếng trống điểm canh và tiếng gà gáy là cách cảm nhận rất Á Đông. Đó là thời kì tâm lí, thấm đẫm chất trữ tình. Đêm khuya là lúc vạn vật chìm trong giấc ngủ, mọi hoạt động ban ngày ngừng lại, đó cũng là lúc tâm tư sâu lắng nhất. Người đang thao thức, suy tư trong đêm khuya lại là một phụ nữ. Đó cũng là điều thất thường. người phụ nữ được đặt trong một ko gian mênh mông vắng lặng, giữa đêm hôm khuya khoắt chắc là đầy ắp nỗi niềm ko biết ngỏ cùng người nào, chẳng coái kế bên đề nhưng sẻ chia, thấu hiểu. Nàng hoàn toàn trơ trọi, lẻ loi, cô độc. Thời kì nghệ thuật trình bày sự tự cảm thấy của con người trong toàn cầu. Cảm thức thời kì luôn gắn liền với ý thức về “cái tôi”. Ý thức về “cái tôi” càng trưởng thành, càng thâm thúy thì cảm thức về thời kì trôi chảy càng mãnh liệt. Đành rằng thời kì khách quan là vô thủy vô chung. Nhưng thời kì chủ quan của một đời người là hữu hạn. Tuổi xuân của người phụ nữ lại càng ngắn ngủi, cho nên thời kì trong cảm thức tư nhân gắn liền với sự tàn phai và có sức hủy diệt gớm ghê. Cái tiếng “trống canh dồn” kia cũng là một thứ âm thanh tâm lí, nó như “dồn” nén lòng người, nhất là lòng người phụ nữ độc thân, niềm phẫn uất, nỗi hoang mang, lo sợ.

Cái đáng sợ nhất là cảm thức về sự trôi chảy của thời kì xoành xoạch ở thế nghịch đối với thú vui, nỗi buồn, hạnh phúc và khổ đau của con người. lúc vui sướng, hạnh phúc thì có cảm giác “ngày vui ngắn chẳng tày gang” (Nguyễn Du), lúc sầu thương, cực khổ thì thời kì bò như ốc, như sên. Trong thời kì và ko gian đó, với Hồ Xuân Hương, chỉ còn lại cái vô duyên, bẽ bàng:

Trơ/ cái hồng nhan/ với nước non.

Trong phép đảo ngữ, nữ sĩ đã đặt tử “trơ” lên đầu câu thơ gây một ấn tượng mạnh mẽ. Từ “trơ” đứng riêng ra,ăn hẳn một nhịp vừa nói được thế lẻ loi, trơ trọi lại vừa nói tới sự vô duyên (trơ ra). Từ “trơ” còn hàm chứa nhiều ngữ nghĩa hơn thế: “trơ” có tức là tủi nhục: “Hoa chúc để đó, mặc nàng nằm trơ” (Nguyễn Du, Truyện Kiều); “trơ” cũng hàm ý mỉa mai đắng cay, xót xa lúc đi với tổ hợp từ “cái hồng nhan”, thì ra “hồng nhan” đi với “bạc phận”, từ “hồng nhan” bị bỏ rơi, chẳng người nào đoái hoài tới, đang “trơ” ra với “nước non” (ko gian), với thời kì vô thủy vô chung. Càng nghĩ càng thấy phẫn uất, đắng đót, ngậm ngùi. Đời Hồ Xuân Hương sao không thể vui với nước non, nhưng chỉ thấy “Bảy nổi ba chìm với nước non”, chỉ thấy “Trơ cái hồng nhan với nước non”? Tức là Hồ Xuân Hương cực khổ những vẫn vững vàng khả năng như “Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt” (Bà huyện Thanh Quan, Thăng Long thành hoài cổ).

Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn

Tên của bài thơ là Tự tình cho nên câu thực trước tiên trình bày tình thực của Hồ Xuân Hương. Trong độc thân giữa đêm khuya vắng lặng, người phụ nữ đó đã phải mượn tới chén rượu giải sầu đã là chuyện đầy vơi của nỗi niềm, tâm trạng. Người phụ nữ tới chén rượu độc ẩm đêm khuya mới là việc cực chẳng đã. Uống rượu nhưng như uống sầu uống tủi, như nuốt thầm giọt đắng giọt cay. “Say”, có thể quên lãng giây lát nỗi sầu thương. Nhưng “say” rồi sẽ lại “tỉnh”, và lúc đó mới thật là buồn: “Lúc tỉnh rượu, lúc tàn canh- Giật thót, mình lại thương mình xót xa” (Nguyễn Du, Truyện Kiều). Cụm từ “say lại tỉnh” gợi lên cái vòng luẩn quẩn, thất vọng trong tâm trạng, trong tình cảnh của Hồ Xuân Hương.

Đêm đã tàn canh. Vầng trăng lạnh đã “bóng xế” non đoài. Người còn ngồi đó trong tình trạng “say lại tỉnh”, đúng là “Trơ cái hồng nhan với nước non”. Hai câu thực đã triển khai ý chủ đạo được mở ra hai câu đề. Thực cảnh cũng là thực tình. Hình tượng “Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn” đang tương đồng với thân phận của nữ sĩ. Hình tượng thơ hết sức gợi: tuổi xuân của người phụ nữ trôi mau như “vầng trăng bóng xế” nhưng nhân duyên ko trọn vẹn như vầng trăng chưa bao giờ là trăng rằm tròn đầy, tỏa sáng.

Qua phân tích hai câu đề và hai câu thực bài Tự Tình chúng ta đã hiểu được phần nào nỗi độc thân, lẻ loi, nỗi xót xa, đớn đau trước cái số phận nghiệt ngã lắm truân chuyên của Hồ Xuân Hương, đồng thời cũng là của những người phụ nữ thời bấy giờ.

Tham khảo thêm:

Phân tích hai câu đề và hai câu thực bài Tự Tình II – Mẫu 3

Từ xưa tới nay ta ko thể phủ nhận vai trò, tầm quan trọng to lớn của người phụ nữ đối với xã hội và với cuộc sống. Họ ko chỉ là những người hiền thục, đảm đang nhưng còn là những con người tài hoa, khả năng. Nổi trội cho hình ảnh người phụ nữ Việt Nam xưa phong cách, mạnh mẽ chúng ta ko thể ko nhắc tới thi sĩ Hồ Xuân Hương. Nổi trội trong thơ bà là bài thơ Tự tình 2 nằm trong chùm thơ Tự tình. Hai câu thơ đầu đã khắc họa quang cảnh đêm khuya để làm nổi trội lên xúc cảm của thi sĩ.

“Đêm khuya vang vọng trống canh dồn”.

Thời kì đêm khuya, vắng vẻ, yên ắng. Ko gian chỉ có tiếng trống dồn canh, nữ thi sĩ lẻ loi, đơn chiếc một mình. Âm thanh “vang vọng” tiếng trống lấy động tả tĩnh nhằm nhấn mạnh sự yên ắng của đêm khuya. Tất cả thời kì, ko gian, âm thanh và cảnh vật đều góp phần diễn tả nỗi lòng, tâm tư, tình cảm, những sầu não của nhân vật trữ tình. Trong đêm khuya thanh vắng, lúc tất cả con người và cảnh vật vào trạng thái ngơi nghỉ, thư giãn thì vẫn còn có một người ngồi đó yên lặng trong đêm.

Hình ảnh nhân vật trữ tình trong đêm khuya thanh vắng được khắc họa rõ nét thông qua câu thơ:

“Trơ cái hồng nhan với nước non”

“Trơ” từ tượng hình mạnh mẽ diễn tả nỗi độc thân, lẻ bóng pha chút đắng cay của người phụ nữ lẻ loi trong chính tình cảm của mình với một trái tim khát khao mến thương. Dù ý thức được vẻ đẹp của bản thân mình nhưng bà vẫn ko tìm được cách nào để trống trọi lại với những thành kiến, những gian truân của cuộc đời mình.

Để xả stress ý thức, nữ thi sĩ đã tìm tới rượu, chỉ có rượu mới giúp được con người:

Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,
Vầng trăng bóng xê khuyết chưa tròn.

Say lại tỉnh diễn tả trong nỗi buồn, nỗi độc thân đó người phụ nữ đã tìm tới chén rượu để giải sầu nhưng rượu ko những ko làm cho bà say nhưng còn làm cho bà thêm tỉnh táo hơn, sự xấu số của cuộc đời lại xuất hiện rõ nét hơn. Những lúc say là những lúc quên đi được nỗi xấu số, nhưng càng muốn quên lại càng nhớ, càng muốn say lại càng tỉnh. Những trắc trở vẫn cứ bủa vây, bám lấy người con gái đó. Trong câu thơ “Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn”, tác giả đã mượn hình ảnh ánh trăng để nói về chuyện tình cảm còn dang dở, chưa được trọn vẹn của mình. Con người chơi vơi giữa một toàn cầu mênh mông hoang vắng, bất lực trước nỗi độc thân trơ trọi của chính mình. Trăng đã xế như tuổi đã luống nhưng chưa bao giờ có được hạnh phúc trọn vẹn. Hai hình ảnh gợi hai lần đau xót của thân phận người phụ nữ.

Bốn câu thơ nói riêng và bài thơ nói chung đã góp phần làm nên thành công cho tên tuổi của thi sĩ Hồ Xuân Hương cũng như mang cuộc đời, mang số phận của bà tới gần hơn với nhiều kiếp người khác. Cuộc sống luôn có những trắc trở, cực khổ, chúng ta hãy ko ngừng nỗ lực, vươn lên để làm chủ chính mình, làm chủ cuộc sống để thấy cuộc đời này ý nghĩa hơn.

Phân tích 2 câu đề và 2 câu thực bài Tự Tình II – Mẫu 4

Trong xã hội phong kiến xưa, số phận người phụ nữ luôn là tấm gương oan khổ của những trớ trêu, bất công. Sống trong xã hội với ý kiến “trọng nam khinh nữ”, có những người trầm lặng cam chịu, nhưng cũng có những người ý thức thâm thúy được thảm kịch bản thân, cất lên tiếng nói phản kháng mạnh mẽ. Nữ sĩ Hồ Xuân Hương là một trong những người phụ nữ làm được điều đó. Bài thơ “Tự tình II” nằm trong chùm thơ bao gồm ba bài là tác phẩm trình bày rõ điều này. Bốn câu thơ đầu trong bài thơ đã làm nổi trội hoàn cảnh cũng như tâm trạng vừa buồn tủi, vừa phẫn uất muốn vượt lên trên số phận của nữ sĩ:

“Đêm khuya vang vọng trống canh dồn

Trơ cái hồng nhan với nước non

Chén rượu hương đưa say lại tỉnh

Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn”.

Tâm trạng của tác giả đã được gợi lên trong đêm khuya, và cảm thức về thời kì đã được tô đậm, nhấn mạnh để làm nền cho cảm thức tâm trạng:

Đêm khuya vang vọng trống canh dồn,

Trơ cái hồng nhan với nước non.

Thời kì lúc nửa đêm nên ko gian thật vắng lặng, tịch mịch, chỉ nghe tiếng trống cầm canh từ xa vẳng lại, vạn vật đã chìm sâu trong giấc ngủ, chỉ có thi sĩ còn trằn trọc thao thức với tâm tình riêng tư.

Đã nghe vang vọng thì ko thể có tiếng trống thúc dồn dập được. Âm thanh tiếng trống trở thành âm vang của cõi lòng nôn nao, canh cánh. (Mỏ thảm ko khua nhưng cũng cốc/ Chuông sầu chẳng đánh cớ sao om). Bao sức sống dồn nén trong chữ dồn đó như chực trào ra.

Lẻ loi trước thời kì đêm khuya và bẽ bàng trước ko gian nước non nên cái hồng nhan trơ ra. Cách dùng từ thông minh và đầy bất thần: hồng nhan là một vẻ đẹp thanh quý nhưng dùng từ cái tầm thường để gọi thì thật là rẻ rúng, đầy mỉa mai đau xót. Trơ là một nội động từ chỉ trạng thái bất động, hàm nghĩa đơn độc, chai sạn trước nắng gió cuộc đời. Giải pháp đảo ngữ trơ cái hồng nhan đã nhấn mạnh nỗi đơn độc, trơ trọi, bẽ bàng của thân phận. Câu thơ chứa đựng nỗi đau của kiếp hồng nhan. Đặt cái hồng nhan trong mối tương quan với nước non quả là táo tợn, thử thách, cho thấy tính cách mạnh mẽ của nữ thi sĩ, khát khao bứt phá khỏi cái lồng chật hẹp của cuộc đời người phụ nữ phong kiến.

Hai câu thực nói rõ hơn tâm trạng của thi sĩ:

Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,

Vầng trăng bóng xê khuyết chưa tròn.

Hai câu thơ có hai hình ảnh ẩn dụ. Hương rượu như hương tình, lúc lên men dậy sóng nhưng cũng chóng phai nhạt nên cuộc đời động dao, ngả nghiêng. Thật là trớ trêu cho hoá nhi. Cái ngọt ngào nồng nàn chỉ thoảng qua còn lại là dư vị chua chát, đắng cay. Say rồi lại tỉnh gợi cái vòng luẩn quẩn, dở dang. Còn vầng trăng khuya càng thêm chơ vơ, lạnh lẽo. Trăng đã xế như tuổi đã luống nhưng chưa bao giờ có được hạnh phúc trọn vẹn. Hai hình ảnh gợi hai lần đau xót. Vầng trăng của Thuý Kiều (Truyện Kiều – Nguyễn Du) là vầng trăng vỡ, còn của Xuân Hương mãi mãi là vầng trăng khuyết.

Tương tự, thông qua cách sử dụng tiếng nói giàu trị giá biểu đạt liên kết với những giải pháp tu từ như đảo ngữ, cùng những thông minh trong việc xây dựng hình tượng, bốn câu thơ đầu của bài thơ “Tự tình II” đã làm nổi trội cảm thức về thời kì, cho thấy tâm trạng buồn tủi cũng như ý thức thâm thúy về thảm kịch duyên phận đầy trớ trêu, ngang trái của nữ sĩ Hồ Xuân Hương.Chính những yếu tố trên đã giúp bà trở thành “Bà Chúa thơ Nôm”, đồng thời cũng là thi sĩ phụ nữ viết về phụ nữ với tiếng nói cảm thương và tiếng nói tự ý thức đầy khả năng.

Phân tích hai câu đề và hai câu thực bài Tự Tình II – Mẫu 5

Hồ Xuân Hương là một trong những nữ thi sĩ xuất sắc của Việt Nam, số lượng tác phẩm bà để lại khá nhiều và phong cách sáng tác thơ chủ yếu của Hồ Xuân Hương chính là tả cảnh ngụ tình. Bà còn được biết tới với hình ảnh của một nữ thi sĩ viết nhiều về thân phận người phụ nữ, là người dũng cảm đề cao vẻ đẹp, sự hi sinh và tiết hạnh của người phụ nữ, đồng thời lên tiếng bên vực cho họ và phê phán lên án gay gắt cơ chế xã hội cũ. Tự tình là một trong những bài thơ hay, chứa đựng nhiều cung bậc xúc cảm của chính tác giả và cũng là của người phụ nữ nói chung.

Bài thơ Tự tình mở đầu với 2 câu thơ vừa tả cảnh nhưng cũng tả hình ảnh của một người phụ nữ – hay có thể gọi là hồng nhan. Nhưng tiếc thay, hồng nhan đó lại rơi vào hoàn cảnh độc thân trống vắng, giữa đêm khuya u tịch.

“Đêm khuya vang vọng trống canh dồn

Trơ cái hồng nhan với nước non”

Những cơn sóng xúc cảm đang cuộn xoáy trong lòng khiến nữ sĩ suy tư trằn trọc, thao thức thâu đêm. Tiếng trống cầm canh lâu lâu lại điểm, báo thời kì đang trôi qua. Bước chân của đêm tối mới nặng nề càng làm in sâu nỗi đau đời âm ỉ, dằng dai thiêu cháy tâm can nữ sĩ xưa nay nay bật thốt thành lời chua chát, đắng cay. Hồng nhan là gương mặt đẹp, thường được dùng để chỉ phụ nữ nói chung và những người con gái đẹp nói riêng. Là một người phụ nữ có nhan sắc, nhưng lại được mô tả “trơ với nước non”. Trước cuộc đời rộng lớn, người phụ nữ đó nhìn thấy thân phận của mình lẻ loi đơn chiếc, và âm thanh của trống cầm canh lại càng điểm thêm một nỗi buồn, trống vắng khó tả. Người phụ nữ đó đã tìm tới rượu để giải sầu:

Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,

Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn.

Những tưởng như nỗi xấu số đã khiến tâm hồn hoá thành gỗ đá nhưng ko phải. Trái tim còn đập nên ý thức vẫn còn, nữ sĩ đành say cho quên vậy. Mỗi lúc có chuyện gì đó sầu muộn, người xưa thường tìm tới trăng tới rượu để ngỏ cùng bầu tâm tình. Chỉ muốn uống thật say, hương rượu thật nồng để quên đi tất cả, nhưng nghịch lí thay, chén rượu đưa lên mũi, hương nồng vào mũi nhưng người muốn say nhưng tâm và suy nghĩ vẫn đang rất tĩnh. Ko có nỗi buồn nào mất tích ở đây,nhưng càng làm hiện hữu rõ nỗi lòng của người phụ nữ lúc này. Hình ảnh vầng trăng xuất hiện nhưng khuyết chưa tròn. Phải chăng, ngụ ý cho thân phận cho hạnh phúc của chính tác giả. Là người tài giỏi nhưng duyên phận hẩm hiu.chưa một lần trọn ven. Tuổi xuân dần đi qua nhưng hạnh phúc vẫn chưa tới bến đỗ.

Tỉnh thì cực khổ nhưng mình vẫn còn được là mình ko tới nỗi vô vọng. Lời dạy của trời đất sâu kín nhưng sờ sờ trước mắt, ngụ ở ngay trong rêu đá. Hình ảnh rêu được đưa ra đây nhưng mang những dụ ý sâu xa của tác giả Hồ Xuân Hương, rêu là loài mỏng manh nhỏ nhỏ nhưng lại có sức sống vô cùng mạnh mẽ, ko ngừng lại đó, ở bất kỳ một điều kiện nào thì nó vẫn có thể xanh tươi, dù là điều kiện sống như thế nào đi chăng nữa. Hình ảnh rêu từng đám đâm xuyên ngang mặt đất gợi ra cho chúng ta những liên tưởng mạnh mẽ về sự phản kháng mạnh mẽ cũng như sự chống đối của nó với thứ có thể mạnh hơn nó. Hình ảnh đá cũng vậy, đối lập với sự nhỏ nhỏ của những viên đá với sự rộng lớn của trời đất, nó lại càng làm nổi trội sức mạnh của những viên đá, quả thực nó ko tầm thường một tí nào. Sự đồng điệu của người và tự nhiên, luôn đương đầu với khó khăn thử thách nhưng chưa bao giờ đi tới thành công. Kiếp làm vợ lẽ, dù cố thoát ra nhưng vẫn ko được.

Tự tình là một bài thơ tiêu biểu cho hồn thơ và phong cách cũng như tư tưởng của Hồ Xuân Hương đặc thù là những vấn đề xoay quanh người phụ nữ. Bài thơ trĩu nặng một nỗi buồn nhưng ko hề bi quan bởi nổi trội lên trên hết là cốt cách cứng cỏi, tâm hồn nhạy cảm và mạnh mẽ đã giúp nữ sĩ vượt qua bao xấu số của cuộc đời. Bài thơ vừa là tiếng lòng riêng của nữ sĩ, vừa là tiếng lòng chung của người phụ nữ trong xã hội phong kiến thuở đó. Qua đây chúng ta cũng thấy được một Hồ Xuân Hương vừa yếu mềm nhưng cũng thật ngang tàng mạnh mẽ lúc dám bộc lộ những suy nghĩ của chính mình.

Trên đây là tổng hợp những mẫu phân tích hai câu đề và hai câu thực của bài thơ Tự tình II hay và thâm thúy nhất nhưng chúng tôi đã sưu tầm để gửi tới các bạn, kỳ vọng các bạn sẽ có thêm cho mình những ý tưởng, cách phân tích hay để đạt điểm tối đa trong các kỳ thi. Trân trọng!

Tham khảo thêm:

►►CLICK NGAY vào nút TẢI VỀ dưới đây để download Top 5 bài phân tích hai câu đề và hai câu thực bài Tự tình II hay nhất file pdf hoàn toàn miễn phí!

Bạn thấy bài viết Top 5 bài phân tích hai câu đề và hai câu thực bài Tự tình II hay nhất có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu  ko hãy comment góp ý thêm về Top 5 bài phân tích hai câu đề và hai câu thực bài Tự tình II hay nhất bên dưới để yt2byt.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường Cao đẳng Kỹ thuật Y tế II

Phân mục: Soạn Văn 11

Nguồn: yt2byt.edu.vn

#Top #bài #phân #tích #hai #câu #đề #và #hai #câu #thực #bài #Tự #tình #hay #nhất