Từ ghép là gì? Trong ngữ pháp tiếng Việt có hai loại từ chính là từ láy và từ ghép. Một từ chỉ gồm một từ có thể có một hoặc nhiều chữ cái. Từ đơn bao gồm bởi 1 từ có thể có 1 hoặc nhiều ký tự. Từ ghép cũng có thể được phân thành nhiều loại và cách sử dụng. Hãy cùng chúng tôi học cách sử dụng từ ghép một cách xác thực nhé.
Từ ghép là gì?
“Từ” là đơn vị tiếng nói nhỏ nhất có nghĩa hoàn chỉnh và được dùng để tạo thành câu. Một “từ” có thể chứa một hoặc nhiều “âm tiết” (một số tài liệu gọi chúng là “âm”). Xem lại từ là gì
Âm tiết là “đơn vị phát âm nhỏ nhất trong tiếng nói”. Từ có một âm tiết được gọi là “từ đơn”, và từ có hai hoặc nhiều âm tiết được gọi là “từ phức”.
Ví dụ: “bạn” là từ đơn vì chỉ có một âm tiết; “bằng hữu” là từ phức vì có 2 âm tiết.
“Từ phức” được phân thành hai nhóm: từ ghép và từ láy.
– Từ ghép là từ phức nhưng các âm tiết có liên quan tới nhau về mặt ngữ nghĩa.
– Từ láy là từ phức nhưng các âm tiết có cấu tạo giống nhau hoặc tương tự nhau để trình bày đầy đủ một nghĩa cụ thể (có thể thêm hoặc bớt nghĩa của tiếng chính). Các âm tiết ghép có thể chỉ có một âm tiết có nghĩa, hoặc chúng có thể ko có âm tiết nào có nghĩa lúc tách rời nhau.
Do đó, một từ ghép là một từ có hai hoặc nhiều âm tiết, và các âm tiết có quan hệ với nhau về mặt ngữ nghĩa.
Bạn có thể quan tâm
nghĩa của từ là gì
từ chỉ đặc điểm là gì
tình thái từ là gì
trợ từ là gì thán từ là gì
câu ghép là gì
tính từ là gì
Ví dụ về từ ghép
Ví dụ:
Xét ví dụ: “bằng hữu” là từ phức và cũng là một từ ghép.
Cụ thể: “bạn” và “bè” có mối quan hệ với nhau về ngữ nghĩa, âm tiết “bè” làm rõ nghĩa cho âm tiết “bạn” (tức để làm rõ là đang nói đến tới bạn, nhưng là bằng hữu chứ ko phải là bạn thân).
Ví dụ:
“Xinh xẻo” ko phải là từ ghép. “Xinh xẻo” là một từ phức và cũng là một từ láy. Cụ thể:
- “Xinh” và “xắn” là hai âm tiết có phụ âm đầu trùng lặp, có cấu tạo tương tự nhau.
- Từ “xinh xẻo” là một từ có nghĩa. Tuy nhiên, lúc tách riêng thì “xinh” là âm tiết có nghĩa còn “xắn” là âm tiết ko có nghĩa.
Tác dụng của từ ghép
- Từ ghép là những từ quan trọng trong câu và giúp người dùng trình bày ý kiến của mình một cách dễ dàng.
- Từ ghép là dụng cụ quan trọng để xác khái niệm của từ trong tiếng nói nói và viết. Nếu từ ghép đẳng lập biểu thị ý nghĩa nói chung và tổng hợp thì từ ghép chính phụ có vai trò phân loại, chuyên biệt hóa, sắc thái hóa một sự vật, sự việc.
- Từ đó, từ ghép giúp câu văn trở thành logic cả về hình thức và nội dung, giúp câu văn mạch lạc và dễ hiểu hơn, giúp nói rõ vấn đề nhưng chúng ta đang nói đến.
Từ ghép có mấy loại
Từ ghép về cơ bản được phân thành hai loại, từ ghép đẳng lập và từ ghép chính phụ dựa vào mối quan hệ về ngữ nghĩa của các âm tiết.
Từ ghép chính phụ
Từ ghép chính phụ là gì
Từ ghép chính phụ là một từ ghép nhưng có một âm tiết chính và một âm tiết phụ. Lúc đó, âm tiết phụ sẽ bổ sung nghĩa cho âm tiết chính.
Ví dụ:
Từ ghép “bằng hữu” là từ ghép chính phụ. Trong đó, âm tiết “bạn” là âm tiết chính và có ý nghĩa nói chung chỉ những người bạn nói chung. Còn âm tiết “bè” là âm tiết phụ và có ý nghĩa bổ sung, phân loại cho âm tiết chính, chỉ người bà được nói tới ở đây là bằng hữu xung quanh mình.
Phân loại từ ghép chính phụ
– Từ ghép chính phụ gốc Việt : âm tiết chính và âm tiết phụ chủ yếu có xuất xứ tiếng Việt.
+ Từ ghép chính phụ xuất xứ tiếng Việt bậc 1: (âm chính là từ đơn). Ví dụ: huê hồng, hoa phượng, hoa lan, …
+ Từ ghép chính phụ xuất xứ tiếng Việt bậc 2: (âm tiết chính là từ ghép). Ví dụ:, tàu bay ko người lái, động cơ đốt trong…
– Từ ghép chính phụ gốc Hán:
+ Từ ghép chính phụ gốc Hán: phụ trước – chính sau. Ví dụ: hắc mã (“hắc” là âm tiết ngắn, “mã” là âm tiết chính – ngựa đen)
+ Từ ghép chính phụ có xuất xứ tiếng Hán: chính trước – phụ sau. Ví dụ: đại diện (“đại” là âm tiết chính, “diện” là âm tiết phụ – thay mặt cho)
Tham khảo nhiều tài liệu văn học tại Trường Cao đẳng Kỹ thuật Y tế II
Từ ghép đẳng lập
Từ ghép đẳng lập là gì
Từ ghép đẳng lập chính là từ ghép có các âm tiết giống nhau về mặt ngữ pháp, đặc trưng là ko phân âm tiết chính, âm tiết phụ.
Ví dụ 1:
Từ ghép “cô chú” là từ ghép đẳng lập. Trong đó, âm tiết “cô” và âm tiết “chú” ko phụ thuộc nhau về mặt ngữ pháp, ko phân âm tiết chính và âm tiết phụ.
Xem xét: Tuy giống nhau về mặt ngữ pháp nhưng các âm tiết ghép vẫn thuộc phạm trù ngữ nghĩa hoặc có mối quan hệ logic với nhau.
Ví dụ 2:
Giống như từ ghép đẳng lập “cô chú” nói trên, “cô” và “chú” vẫn có mối liên hệ đó là chỉ những người em, chị của cha và mẹ.
Phân loại từ ghép đẳng lập
– Từ ghép đẳng lập gốc Việt ( âm tiết là từ gốc Việt)
+ Từ ghép đẳng lập gốc Việt sẽ có các âm tiết tương tự nhau về nghĩa. Ví dụ: ruộng vườn, đất cát,…
+ Từ ghép đẳng lập gốc Việt sẽ có các âm tiết trái ngược nhau về nghĩa. Ví dụ: may rủi, đẹp xấu…
– Từ ghép đẳng lập gốc Hán (âm tiết là từ gốc Hán)
+ Từ ghép đẳng lập gốc Hán sẽ bao gồm các âm tiết đã được Việt hóa hoàn toàn. Ví dụ: thuận tiện, công tư,…
+ Từ ghép đẳng lập gốc Hán bao gồm các âm tiết chưa được ta Việt hóa hoàn toàn. Ví dụ: kiến thiết, mỹ lệ,…
+Từ ghép đẳng lập vừa âm tiết gốc Hán, và âm tiết gốc Việt. Ví dụ: nuôi dưỡng (“nuôi” Việt, “dưỡng” Hán), lính tráng (“binh” Hán, “lính” Việt).
Nghĩa của từ ghép
Nghĩa của từ ghép chính phụ sẽ có tính chất phân nghĩa, là nghĩa của từ ghép chính phụ sẽ hạn hẹp hơn so với nghĩa âm tiết chính.
Ví dụ: Trong từ ghép chính phụ “bằng hữu” thì nghĩa của từ ghép chính phụ “bằng hữu” sẽ hẹp hơn so với nghĩa của âm tiết “bạn” – là âm tiết chính (như phân tích ở trên, “bạn” có thể là bạn thân, bạn học, bạn cùng lớp…)
Nghĩa của từ ghép đẳng lập sẽ có tính chất hợp nghĩa, là nghĩa của từ ghép đẳng lập sẽ nói chung hơn so với nghĩa của các âm tiết tạo nên từ ghép đẳng lập
Ví dụ: “Cô chú” đã nói đến ở các mục trước. Nghĩa của từ ghép đẳng lập “cô chú” nói chung hơn so với nghĩa của âm tiết “cô” và nghĩa của âm tiết “chú”.
Phân biệt từ ghép
Phân biệt từ ghép và từ láy
Xem lại từ láy là gì? Phân biệt từ ghép và từ láy
Phân biệt từ ghép đẳng lập và từ ghép chính phụ
Giống nhau: Hai loại từ này đều là từ ghép.
Không giống nhau:
– Đối với quan hệ âm tiết:
- Từ ghép chính phụ: sự liên kết ko đồng đều giữa các âm tiết (có chính có phụ).
- Từ ghép đẳng lập: Sự liên kết giữa các âm tiết là như nhau (ko phân biệt âm tiết nào chính và âm tiết nào phụ).
– Về ngữ nghĩa (đã phân tích ở phần trên):
- Từ ghép chính phụ: phân nghĩa.
- Từ ghép đẳng lập: hợp nghĩa.
Trên đây là các nội dung dễ hiểu và đầy đủ về từ ghép là gì. Trường Cao đẳng Kỹ thuật Y tế II mong rằng sau bài viết này các bạn sẽ sử dụng từ ghép tốt hơn và phân biệt được các loại từ ghép nhé.
Bạn thấy bài viết Từ ghép là gì? Ví dụ về từ ghép? Nghĩa của từ ghép có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Từ ghép là gì? Ví dụ về từ ghép? Nghĩa của từ ghép bên dưới để Trường Cao đẳng Kỹ thuật Y tế II có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website của Trường Trường Cao đẳng Kỹ thuật Y tế II
#Từ #ghép #là #gì #Ví #dụ #về #từ #ghép #Nghĩa #của #từ #ghép
