Văn biểu cảm là gì? Đặc điểm, Ví dụ, Các bước, Cách làm văn biểu cảm

Sau lúc học văn tự sự và mô tả, văn biểu cảm là phương thức biểu đạt mới trong môn tập làm văn nhưng mà học trò được tiếp cận. Vậy văn biểu cảm là gì? Đặc điểm chung của văn biểu cảm? Cách làm văn biểu cảm? Các bước làm bài văn biểu cảm?… Để có thể làm được những bài tập làm văn biểu cảm, trước hết cần có cách hiểu đúng về khái niệm văn biểu cảm cũng như những nội dung liên quan tới thể loại văn này. Những thông tin cụ thể dưới đây của Trường Cao đẳng Kỹ thuật Y tế II sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình tìm hiểu về chủ đề văn biểu cảm là gì, cùng tìm hiểu nhé!. 

Nói chung về văn biểu cảm

Khái niệm biểu cảm là gì? 

Biểu cảm là sự biểu lộ, trình bày tình cảm, tư tưởng của con người nhờ tiếng nói hay một số phương tiện khác. Bởi lẽ trong cuộc sống, con người sẽ trải qua rất nhiều những thú vui, nỗi buồn, có tình mến thương nhưng cũng có lòng căm giận… Và có nhẽ họ cũng muốn được bộc lộ, được san sẻ những tình cảm, xúc cảm của mình. Thế nên, biểu cảm chính là một nhu cầu thế tất của con người trong cuộc sống hằng ngày.

Khái niệm văn biểu cảm là gì?

Văn biểu cảm là gì? Văn biểu cảm chính là một trong những hình thức tạo lập văn học. Văn biểu cảm được viết ra nhằm mục tiêu trình bày những tình cảm, xúc cảm cũng như cách nhìn nhận, giám định, ý kiến của con người đối với toàn cầu xung quanh, trước những nhân vật gây xúc cảm hay những vấn đề đặt ra trong cuộc sống. Những tình cảm có thể được biểu lộ trong văn biểu cảm thường là những tình cảm mang tính nhân văn, chẳng hạn như tình yêu non sông, yêu tự nhiên và con người.

Trong nhà trường, các dạng đề viết văn biểu cảm có thể cho như:

• Biểu cảm về một người nào đó (người thân, bè bạn, thầy cô…).
• Biểu cảm về một hiện tượng, sự vật, cảnh đẹp tự nhiên (đêm trăng, dòng sông, dãy núi, cánh đồng, vườn cây…).
• Biểu cảm về một tác phẩm hoặc nhân vật trong tác phẩm văn học…

Những chú ý về văn biểu cảm 

Riêng với dạng đề biểu cảm về một tác phẩm, học trò cần phải hiểu và cảm được những ý nghĩa, vẻ đẹp toát lên từ nội dung, nghệ thuật nhưng mà tác giả sử dụng để có cách giám định và bộc lộ xúc cảm vừa thích hợp, vừa ấn tượng.

Nhận định về văn biểu cảm

Nhìn chung, đề văn biểu cảm có thể cho dưới nhiều dạng nhưng dù là được cho dưới những vấn đề biểu cảm nào thì hầu như những đề văn nói trên đều muốn hướng con người tới những tình cảm tích cực trong cuộc sống.

Đặc điểm chung của văn biểu cảm là gì?

Từ khái niệm về văn biểu cảm là gì, bạn hãy cùng tìm hiểu về đặc điểm của văn biểu cảm dưới đây. 

Nhân vật biểu cảm 

Nhân vật trong văn biểu cảm thường là những sự vật, hiện tượng gợi ra cho chủ thể những tình cảm, xúc cảm hay suy tư. Trong văn biểu cảm, nhân vật đó có thể là con người, sự việc cũng có thể là sự vật, hiện tượng của tự nhiên.

Nội dung biểu cảm 

Đời sống tâm hồn con người vốn phong phú và sinh động thế nên những nội dung biểu cảm cũng phong phú, sinh động như chính tâm hồn con người.

Xúc cảm trước tự nhiên là một trong những nội dung rất thường gặp trong văn biểu cảm. Con người thường có hứng khởi với những cảnh đẹp của bầu trời, vầng trăng, ngọn núi hay con sông…  để bộc bạch nỗi niềm, tình cảm của mình lúc có dịp chiêm ngưỡng những cảnh đẹp đó.

Học trò cũng có thể viết những nội dung thuộc về tình cảm tốt đẹp trong các mối quan hệ đời thường của con người. Chẳng hạn như: tình cảm gia đình, tình cảm bè bạn hay lòng nhân ái trong cuộc sống số đông.

Ví dụ văn biểu cảm

Trong chương trình Trung học cơ sở, có rất nhiều tác giả đã chọn cảnh đẹp tự nhiên để bộc bạch tình cảm gắn bó, nỗi niềm của mình. Ví dụ như:

 “Trong tù ko rượu cũng ko hoa

Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ

Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ

Trăng nhòm khe cửa ngắm thi sĩ.”

(“Ngắm trăng” – Hồ Chí Minh)

Còn tìm về với ca dao, có thể thấy ông bà ta đã gửi gắm vào đó rất nhiều những tình cảm tốt đẹp tồn tại trong cuộc sống con người thông qua những lời nhắc nhở về việc biết trân trọng ơn nghĩa mẹ cha:

“Công cha như núi ngất trời

Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông

Núi cao biển rộng mênh mông

Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi”

Biết nâng đỡ, sẻ chia để anh em luôn sống trong sự thuận hòa, vui vẻ:

“Anh em nào phải người xa

Cùng chung bác mẹ một nhà cùng thân

Yêu nhau như thể tay chân

Anh em hòa thuận song thân vui vầy”

Phương thức biểu cảm

Lúc viết văn biểu cảm, học trò có thể trình bày những tình cảm, xúc cảm của mình theo một trong hai phương thức: trực tiếp hoặc gián tiếp.

Nếu chọn phương thức biểu cảm trực tiếp, học trò sẽ dùng ngôn từ đời thường, giản dị để bộc lộ trực tiếp những nỗi niềm, xúc cảm trong lòng. Kế bên cách biểu lộ trực tiếp tình cảm của mình trước một nhân vật nào đó, học trò cũng có thể gửi gắm tư tưởng, tình cảm đó bằng việc lựa chọn một hình ảnh có ý nghĩa ẩn dụ, tượng trưng. Chính những hình ảnh này sẽ tạo điều kiện cho việc trình bày tình cảm của con người trở thành sinh động và thu hút hơn.

Dù cho sử dụng phương thức biểu cảm nào đi chăng nữa thì học trò cũng cần trình bày một tình cảm trong sáng và chân thực để tạo được lòng tin và sự đồng cảm của người đọc đối với bài văn biểu cảm. Có tương tự, bài văn biểu cảm mới đạt được hiệu quả và có trị giá.

Bí kíp trong các bước làm bài văn biểu cảm

Sau lúc nắm rõ khái niệm văn biểu cảm là gì, đặc điểm của văn biểu cảm là gì, quan trọng là bạn cần nắm chắc bí kíp về cách làm văn biểu cảm dưới đây. 

Bước 1: Tìm hiểu đề văn biểu cảm là gì?

Thông thường, trong đề văn biểu cảm sẽ xuất hiện yêu cầu biểu cảm và cả nhân vật biểu cảm.

VD: Chẳng hạn trong đề: “Cảm tưởng về món quà tuổi thơ”.

Đề văn trên đã nêu lên nhân vật biểu cảm là món quà thời tuổi thơ. Yêu cầu của đề là học trò sẽ trình bày những suy nghĩ và xúc cảm của mình về món quà đó.

VD: Một dạng đề khác: “Loài cây em yêu”.

Đề yêu cầu viết về nhân vật là “loài cây em yêu”. Mặc dù ko có các từ khóa trình bày yêu cầu biểu cảm như “cảm tưởng”, “xúc cảm” nhưng trong đề trên, ta vẫn có thể xác định nó thuộc dạng đề làm bài văn biểu cảm bởi trong đề có từ “em yêu”.

Kết luận: Vậy để làm tốt một bài văn biểu cảm, điều trước hết là ta phải xác định rõ yêu cầu của đề. Nếu đề ko có yêu cầu về dạng bài viết cụ thể thì sẽ có những “tín hiệu” nhận diện để ta xác định được phương thức biểu đạt của bài.

Bước 2: Tìm ý cho bài văn biểu cảm là gì? 

Để tạo lập ý cho bài văn biểu cảm, học trò có thể dựa trên sự quan sát thường nhật về nhân vật liên kết với những hồi ức về quá khứ hoặc những suy nghĩ về tương lai để xác định những xúc cảm, tình cảm bản thân sẽ bộc lộ về nhân vật đó.

Chẳng hạn với đề văn dẫn ra ở trên (“Cảm tưởng về món quà tuổi thơ”), học trò có thể xác định cảm hứng chủ đạo của mình là tình cảm dành cho món quà vì gợi ra rất nhiều những kỉ niệm của tuổi thơ. Từ cảm hứng đó, học trò có thể cụ thể hóa thành các ý có thể viết trong bài như:

• Món quà đó trông như thế nào? Bản thân có cảm nhìn thấy sao trước những đặc điểm đó? (Giới thiệu ngắn gọn về đặc điểm của món quà).
• Vì sao em có món quà đó? Xúc cảm lúc thu được món quà là gì?.
• Tình cảm của em đối với món quà đó là gì?.
• Kỉ niệm nào của tuổi thơ được gợi lên qua món quà đó?.
• Tình trạng hiện giờ của món quà ra sao?….

Xem xét: Lúc tìm ý, học trò cần đặc thù quan tâm tới những kỉ niệm, hình ảnh, đặc điểm của nhân vật làm cho bản thân có xúc cảm nhiều nhất. Tuy nhiên cũng cần chọn những ý tiêu biểu, có tác dụng tạo được ấn tượng cho bài viết, chọn những ý ta có thể có nhiều thời cơ trình bày thật thâm thúy những xúc cảm của mình. Điều này sẽ có ý nghĩa hơn là việc ta xác định thật nhiều ý để viết nhưng lại viết lan man, ko tạo được sự cuốn hút.

Bước 3: Lập dàn ý cho bài văn biểu cảm

Sau lúc lựa chọn được ý sẽ trình diễn cho bài viết, dựa theo bố cục của bài văn biểu cảm, học trò sẽ lập dàn ý cho bài văn. Một bài văn biểu thông cảm thường sẽ có bố cục gồm ba phần: mở bài, thân bài và kết bài.

Bước 3.1: Mở bài văn biểu cảm

Mở bài: Giới thiệu nhân vật cần biểu cảm theo cách trực tiếp hoặc gián tiếp.

Học trò nên tìm cách gợi cảm hứng cho việc viết bài, có thể giới thiệu hoàn cảnh (thời kì và ko gian) làm cho bản thân có nhu cầu biểu cảm về nhân vật. Lúc giới thiệu, học trò có thể nêu xúc cảm thuở đầu của mình.

Chẳng hạn, với đề “Cảm tưởng về món quà tuổi thơ”, cách mở bài có thể giới thiệu về việc tình cờ thấy lại món quà đó (trong dịp sắp xếp lại đồ đoàn trong nhà, tình cờ thấy một món giống vậy ở một nơi khác…) nên những kỉ niệm tuổi thơ với món quà đó lại ùa về.

Bước 3.2: Thân bài văn biểu cảm

Thân bài: Biểu lộ tuần tự các tình cảm, xúc cảm của mình đối với nhân vật.

Cũng trong đề “Cảm tưởng về món quà tuổi thơ”, có thể tuần tự nêu lên tình cảm, xúc cảm sau đối với món quà, về:

• Nguyên nhân có được món quà.
• Đặc điểm của món quà (chất liệu, hình dáng, màu sắc, kích thước…).
• Vai trò của món quà.
• Kỉ niệm tuổi thơ của bản thân đối với món quà.
• Đặc điểm bản thân thấy ấn tượng nhất về món quà.

Bước 3.3: Kết bài văn biểu cảm 

Kết bài: Nói chung lại tình cảm, xúc cảm với nhân vật biểu cảm.

Phần viết kết bài này có ý nghĩa hết sức quan trọng trong bài văn biểu cả vì nó sẽ có “sứ mệnh” để lại những dấu ấn mạnh mẽ trong lòng người đọc. Nếu như chỉ viết một kết thúc chỉ để đảm bảo có đủ ba phần của bố cục nhưng mà ko có sự đầu tư thì bài viết rất dễ khiến người khác quên lãng, hụt hẫng.

Bước 4: Cách viết bài văn biểu cảm điểm cao

Học trò mở đầu viết bài sau lúc đã xây dựng bố cục hợp pháp cho bài văn. Trong quá trình viết bài, cần phải bám sát nhân vật biểu cảm để trình bày những xúc cảm, tình cảm đã định hướng trước đó.

Trong lúc viết bài văn biểu cảm, học trò vẫn có thể dùng phương thức tự sự và mô tả để gợi ra hình ảnh, kể lại kỉ niệm liên quan tới nhân vật biểu cảm nhằm tạo xúc cảm. Tuy nhiên, cần hiểu rằng tự sự và mô tả lúc này chỉ vào vai trò là phương tiện, là yếu tố để học trò gửi gắm xúc cảm của mình, học trò tránh sa vào kể chuyện hoặc mô tả nhân vật vì sẽ ko hướng tới mục tiêu chính là biểu lộ xúc cảm.

Bước 5: Sửa bài văn biểu cảm sau lúc viết

Sau lúc viết xong, học trò rất cần đọc và tu sửa lại bài viết để có thể sửa lại những lỗi thường gặp như chính tả, cách diễn tả hay việc sử dụng từ ngữ, cách đặt câu để tạo điều kiện cho bài viết của mình chuyển tải được liền mạch xúc cảm, tình cảm.

Để có thể viết được một bài văn biểu cảm hay quả thực ko phải là điều dễ dàng. Làm được điều đó yêu cầu học trò cần dành thời kì rèn kỹ năng viết, trau dồi thêm vốn từ ngữ để tạo điều kiện cho việc trình bày những tình cảm, xúc cảm được thu hút và đạt hiệu quả!

Các dạng văn biểu cảm và cách làm cụ thể nhất

Cách làm văn biểu cảm về người

Văn biểu cảm về người chính là dạng biểu cảm bộc bạch tình cảm, xúc cảm của người viết về một người nào đó. Thường là những tình cảm tích cực như mến thương, sự thương yêu hay nỗi nhớ nhung da diết…

Các dạng biểu cảm về người tiêu biểu như biểu cảm về người thân như ông, bà, cha mẹ, thầy cô, bè bạn thân thiết… 

Cách làm văn biểu cảm về người như sau: 

• Mở bài: Giới thiệu một cách nói chung về nhân vật cần biểu cảm được nhắc trong bài cùng với tình cảm dành cho nhân vật đó. 
• Thân bài:
  • Mô tả đôi nét về nhân vật biểu cảm. Từ đó, giúp người đọc tưởng tượng được rõ về nhân vật được giới thiệu trong bài viết. 
  • Sau đó, bộc bạch tâm tư cùng tình cảm của mình dành cho nhân vật (có thể bộc bạch trực tiếp hay gián tiếp cũng như cả trực tiếp lẫn gián tiếp). 
  • Phần biểu cảm, người viết có thể theo trình tự từ mô tả tới biểu cảm hoặc có thể là qua những câu chuyện, kỉ niệm với nhân vật, từ đó bộc bạch xúc cảm của mình với nhân vật.
• Kết bài:
  • Khẳng định, nhấn mạnh lại tình cảm của mình đối với người cần biểu cảm.
  • Bộc bạch ý kiến của bản thân, đồng thời giám định về nhân vật.

Cách làm văn biểu cảm về sự vật

Từ khái niệm văn biểu cảm là gì, cách làm văn biểu cảm về sự vật, bạn cần nắm được nhân vật của biểu cảm sự vật. Đó có thể là hình ảnh cây cối, một dòng sông, một đồ vật, con vật… Từ đó, bạn bộc bạch tình cảm cũng như sự giám định của mình về sự vật được nhắc tới.

Cách làm văn biểu cảm về sự vật như sau: 

• Mở bài: Giới thiệu nói chung về sự vật được nói đến tới.
• Thân bài:
  • Mô tả sơ qua về sự vật được mô tả.
  • Đối với sự vật thường đi theo trình tự từ kể chuyện, mô tả để bộc bạch xúc cảm của mình đối với nó.
• Kết bài:
  • Khẳng định lại tình cảm của mình đối với sự vật được nhắc tới.
  • Mở rộng vấn đề: giám định, đưa ra nhận định hoặc kêu gọi sự nhất trí về sự vật.

Cách làm văn biểu cảm về một tác phẩm văn học

Phát biểu cảm tưởng về một tác phẩm văn học là gì? Đây chính là dạng đề yêu cầu người viết trình diễn phát biểu cảm tưởng về một tác phẩm, bài văn, bài thơ. Cụ thể là người viết cần trình diễn những xúc cảm tưởng tượng, liên tưởng cũng như suy ngẫm của mình về nội dung và hình thức của tác phẩm. 

Với dạng đề biểu cảm về tác phẩm văn học, dàn ý ba phần có thể triển khai như sau:

• Mở bài: Giới thiệu tác phẩm (có thể giới thiệu hoàn cảnh biết tới tác phẩm).
• Thân bài: Những cảm tưởng về tác phẩm:
  • Cảm tưởng về nội dung: Những nội dung được trình bày trong tác phẩm là gì? Cảm nhìn thấy sao về việc nội dung đó được nêu lên trong tác phẩm?.
  • Cảm tưởng về nghệ thuật: Những nội dung được trình bày bằng hình thức nghệ thuật nào? Nhận định như thế nào về những phương diện nghệ thuật đó?.
• Kết bài: Ấn tượng, cảm tưởng chung về tác phẩm.

Tìm hiểu yếu tố tự sự, mô tả trong văn biểu cảm

• Phương thức tự sự và mô tả được dùng trong văn biểu cảm có tác dụng gợi ra hình ảnh sự vật hay hiện tượng cần biểu cảm. Qua đó sẽ giúp người viết gửi gắm xúc cảm của mình một cách chân thực và biểu đạt hơn. 
• Phương thức tự sự hay mô tả cũng chỉ hỗ trợ cho việc biểu cảm, tuy nhiên ko nhằm kể chuyện hay mô tả một cách cụ thể hay cụ thể về nhân vật. Vì thế, bạn cần phân biệt rõ giữa văn biểu cảm với tự sự hay mô tả. 

Tương tự, Trường Cao đẳng Kỹ thuật Y tế II đã hướng dẫn cụ thể về chủ đề văn biểu cảm là gì cùng với những thông tin liên quan. Mong rằng bài viết đã cung ứng cho bạn những tri thức hữu ích. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay đóng góp gì cho chủ đề “Văn biểu cảm là gì”, đừng quên để lại nhận xét bên dưới nhé. Chúc bạn luôn thành công lúc viết bài văn biểu cảm!. 

Xem thêm:

• Phân tích bài thơ Qua đèo ngang của Bà huyện Thanh Quan – Ngữ Văn 7
• Phát biểu cảm tưởng về bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh – Ngữ Văn 7
• Phát biểu cảm tưởng về bài thơ Rằm tháng giêng của Hồ Chí Minh

Tu khoa lien quan:

• ví dụ về biểu cảm
• cách làm văn biểu cảm
• biểu cảm là gì cho ví dụ
• đặc điểm của văn biểu cảm là gì
• dàn bài chung của văn biểu cảm là gì
• những từ ngữ dùng trong văn biểu cảm

Xem thêm nhiều bài viết hay về Hỏi Đáp Văn Học

Sau lúc học văn tự sự và mô tả, văn biểu cảm là phương thức biểu đạt mới trong môn tập làm văn nhưng mà học trò được tiếp cận. Vậy văn biểu cảm là gì? Đặc điểm chung của văn biểu cảm? Cách làm văn biểu cảm? Các bước làm bài văn biểu cảm?… Để có thể làm được những bài tập làm văn biểu cảm, trước hết cần có cách hiểu đúng về khái niệm văn biểu cảm cũng như những nội dung liên quan tới thể loại văn này. Những thông tin cụ thể dưới đây của Trường Cao đẳng Kỹ thuật Y tế II sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình tìm hiểu về chủ đề văn biểu cảm là gì, cùng tìm hiểu nhé!. 

Nói chung về văn biểu cảm

Khái niệm biểu cảm là gì? 

Biểu cảm là sự biểu lộ, trình bày tình cảm, tư tưởng của con người nhờ tiếng nói hay một số phương tiện khác. Bởi lẽ trong cuộc sống, con người sẽ trải qua rất nhiều những thú vui, nỗi buồn, có tình mến thương nhưng cũng có lòng căm giận… Và có nhẽ họ cũng muốn được bộc lộ, được san sẻ những tình cảm, xúc cảm của mình. Thế nên, biểu cảm chính là một nhu cầu thế tất của con người trong cuộc sống hằng ngày.

Khái niệm văn biểu cảm là gì?

Văn biểu cảm là gì? Văn biểu cảm chính là một trong những hình thức tạo lập văn học. Văn biểu cảm được viết ra nhằm mục tiêu trình bày những tình cảm, xúc cảm cũng như cách nhìn nhận, giám định, ý kiến của con người đối với toàn cầu xung quanh, trước những nhân vật gây xúc cảm hay những vấn đề đặt ra trong cuộc sống. Những tình cảm có thể được biểu lộ trong văn biểu cảm thường là những tình cảm mang tính nhân văn, chẳng hạn như tình yêu non sông, yêu tự nhiên và con người.

Trong nhà trường, các dạng đề viết văn biểu cảm có thể cho như:

• Biểu cảm về một người nào đó (người thân, bè bạn, thầy cô…).
• Biểu cảm về một hiện tượng, sự vật, cảnh đẹp tự nhiên (đêm trăng, dòng sông, dãy núi, cánh đồng, vườn cây…).
• Biểu cảm về một tác phẩm hoặc nhân vật trong tác phẩm văn học…

Những chú ý về văn biểu cảm 

Riêng với dạng đề biểu cảm về một tác phẩm, học trò cần phải hiểu và cảm được những ý nghĩa, vẻ đẹp toát lên từ nội dung, nghệ thuật nhưng mà tác giả sử dụng để có cách giám định và bộc lộ xúc cảm vừa thích hợp, vừa ấn tượng.

Nhận định về văn biểu cảm

Nhìn chung, đề văn biểu cảm có thể cho dưới nhiều dạng nhưng dù là được cho dưới những vấn đề biểu cảm nào thì hầu như những đề văn nói trên đều muốn hướng con người tới những tình cảm tích cực trong cuộc sống.

Đặc điểm chung của văn biểu cảm là gì?

Từ khái niệm về văn biểu cảm là gì, bạn hãy cùng tìm hiểu về đặc điểm của văn biểu cảm dưới đây. 

Nhân vật biểu cảm 

Nhân vật trong văn biểu cảm thường là những sự vật, hiện tượng gợi ra cho chủ thể những tình cảm, xúc cảm hay suy tư. Trong văn biểu cảm, nhân vật đó có thể là con người, sự việc cũng có thể là sự vật, hiện tượng của tự nhiên.

Nội dung biểu cảm 

Đời sống tâm hồn con người vốn phong phú và sinh động thế nên những nội dung biểu cảm cũng phong phú, sinh động như chính tâm hồn con người.

Xúc cảm trước tự nhiên là một trong những nội dung rất thường gặp trong văn biểu cảm. Con người thường có hứng khởi với những cảnh đẹp của bầu trời, vầng trăng, ngọn núi hay con sông…  để bộc bạch nỗi niềm, tình cảm của mình lúc có dịp chiêm ngưỡng những cảnh đẹp đó.

Học trò cũng có thể viết những nội dung thuộc về tình cảm tốt đẹp trong các mối quan hệ đời thường của con người. Chẳng hạn như: tình cảm gia đình, tình cảm bè bạn hay lòng nhân ái trong cuộc sống số đông.

Ví dụ văn biểu cảm

Trong chương trình Trung học cơ sở, có rất nhiều tác giả đã chọn cảnh đẹp tự nhiên để bộc bạch tình cảm gắn bó, nỗi niềm của mình. Ví dụ như:

 “Trong tù ko rượu cũng ko hoa

Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ

Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ

Trăng nhòm khe cửa ngắm thi sĩ.”

(“Ngắm trăng” – Hồ Chí Minh)

Còn tìm về với ca dao, có thể thấy ông bà ta đã gửi gắm vào đó rất nhiều những tình cảm tốt đẹp tồn tại trong cuộc sống con người thông qua những lời nhắc nhở về việc biết trân trọng ơn nghĩa mẹ cha:

“Công cha như núi ngất trời

Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông

Núi cao biển rộng mênh mông

Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi”

Biết nâng đỡ, sẻ chia để anh em luôn sống trong sự thuận hòa, vui vẻ:

“Anh em nào phải người xa

Cùng chung bác mẹ một nhà cùng thân

Yêu nhau như thể tay chân

Anh em hòa thuận song thân vui vầy”

Phương thức biểu cảm

Lúc viết văn biểu cảm, học trò có thể trình bày những tình cảm, xúc cảm của mình theo một trong hai phương thức: trực tiếp hoặc gián tiếp.

Nếu chọn phương thức biểu cảm trực tiếp, học trò sẽ dùng ngôn từ đời thường, giản dị để bộc lộ trực tiếp những nỗi niềm, xúc cảm trong lòng. Kế bên cách biểu lộ trực tiếp tình cảm của mình trước một nhân vật nào đó, học trò cũng có thể gửi gắm tư tưởng, tình cảm đó bằng việc lựa chọn một hình ảnh có ý nghĩa ẩn dụ, tượng trưng. Chính những hình ảnh này sẽ tạo điều kiện cho việc trình bày tình cảm của con người trở thành sinh động và thu hút hơn.

Dù cho sử dụng phương thức biểu cảm nào đi chăng nữa thì học trò cũng cần trình bày một tình cảm trong sáng và chân thực để tạo được lòng tin và sự đồng cảm của người đọc đối với bài văn biểu cảm. Có tương tự, bài văn biểu cảm mới đạt được hiệu quả và có trị giá.

Bí kíp trong các bước làm bài văn biểu cảm

Sau lúc nắm rõ khái niệm văn biểu cảm là gì, đặc điểm của văn biểu cảm là gì, quan trọng là bạn cần nắm chắc bí kíp về cách làm văn biểu cảm dưới đây. 

Bước 1: Tìm hiểu đề văn biểu cảm là gì?

Thông thường, trong đề văn biểu cảm sẽ xuất hiện yêu cầu biểu cảm và cả nhân vật biểu cảm.

VD: Chẳng hạn trong đề: “Cảm tưởng về món quà tuổi thơ”.

Đề văn trên đã nêu lên nhân vật biểu cảm là món quà thời tuổi thơ. Yêu cầu của đề là học trò sẽ trình bày những suy nghĩ và xúc cảm của mình về món quà đó.

VD: Một dạng đề khác: “Loài cây em yêu”.

Đề yêu cầu viết về nhân vật là “loài cây em yêu”. Mặc dù ko có các từ khóa trình bày yêu cầu biểu cảm như “cảm tưởng”, “xúc cảm” nhưng trong đề trên, ta vẫn có thể xác định nó thuộc dạng đề làm bài văn biểu cảm bởi trong đề có từ “em yêu”.

Kết luận: Vậy để làm tốt một bài văn biểu cảm, điều trước hết là ta phải xác định rõ yêu cầu của đề. Nếu đề ko có yêu cầu về dạng bài viết cụ thể thì sẽ có những “tín hiệu” nhận diện để ta xác định được phương thức biểu đạt của bài.

Bước 2: Tìm ý cho bài văn biểu cảm là gì? 

Để tạo lập ý cho bài văn biểu cảm, học trò có thể dựa trên sự quan sát thường nhật về nhân vật liên kết với những hồi ức về quá khứ hoặc những suy nghĩ về tương lai để xác định những xúc cảm, tình cảm bản thân sẽ bộc lộ về nhân vật đó.

Chẳng hạn với đề văn dẫn ra ở trên (“Cảm tưởng về món quà tuổi thơ”), học trò có thể xác định cảm hứng chủ đạo của mình là tình cảm dành cho món quà vì gợi ra rất nhiều những kỉ niệm của tuổi thơ. Từ cảm hứng đó, học trò có thể cụ thể hóa thành các ý có thể viết trong bài như:

• Món quà đó trông như thế nào? Bản thân có cảm nhìn thấy sao trước những đặc điểm đó? (Giới thiệu ngắn gọn về đặc điểm của món quà).
• Vì sao em có món quà đó? Xúc cảm lúc thu được món quà là gì?.
• Tình cảm của em đối với món quà đó là gì?.
• Kỉ niệm nào của tuổi thơ được gợi lên qua món quà đó?.
• Tình trạng hiện giờ của món quà ra sao?….

Xem xét: Lúc tìm ý, học trò cần đặc thù quan tâm tới những kỉ niệm, hình ảnh, đặc điểm của nhân vật làm cho bản thân có xúc cảm nhiều nhất. Tuy nhiên cũng cần chọn những ý tiêu biểu, có tác dụng tạo được ấn tượng cho bài viết, chọn những ý ta có thể có nhiều thời cơ trình bày thật thâm thúy những xúc cảm của mình. Điều này sẽ có ý nghĩa hơn là việc ta xác định thật nhiều ý để viết nhưng lại viết lan man, ko tạo được sự cuốn hút.

Bước 3: Lập dàn ý cho bài văn biểu cảm

Sau lúc lựa chọn được ý sẽ trình diễn cho bài viết, dựa theo bố cục của bài văn biểu cảm, học trò sẽ lập dàn ý cho bài văn. Một bài văn biểu thông cảm thường sẽ có bố cục gồm ba phần: mở bài, thân bài và kết bài.

Bước 3.1: Mở bài văn biểu cảm

Mở bài: Giới thiệu nhân vật cần biểu cảm theo cách trực tiếp hoặc gián tiếp.

Học trò nên tìm cách gợi cảm hứng cho việc viết bài, có thể giới thiệu hoàn cảnh (thời kì và ko gian) làm cho bản thân có nhu cầu biểu cảm về nhân vật. Lúc giới thiệu, học trò có thể nêu xúc cảm thuở đầu của mình.

Chẳng hạn, với đề “Cảm tưởng về món quà tuổi thơ”, cách mở bài có thể giới thiệu về việc tình cờ thấy lại món quà đó (trong dịp sắp xếp lại đồ đoàn trong nhà, tình cờ thấy một món giống vậy ở một nơi khác…) nên những kỉ niệm tuổi thơ với món quà đó lại ùa về.

Bước 3.2: Thân bài văn biểu cảm

Thân bài: Biểu lộ tuần tự các tình cảm, xúc cảm của mình đối với nhân vật.

Cũng trong đề “Cảm tưởng về món quà tuổi thơ”, có thể tuần tự nêu lên tình cảm, xúc cảm sau đối với món quà, về:

• Nguyên nhân có được món quà.
• Đặc điểm của món quà (chất liệu, hình dáng, màu sắc, kích thước…).
• Vai trò của món quà.
• Kỉ niệm tuổi thơ của bản thân đối với món quà.
• Đặc điểm bản thân thấy ấn tượng nhất về món quà.

Bước 3.3: Kết bài văn biểu cảm 

Kết bài: Nói chung lại tình cảm, xúc cảm với nhân vật biểu cảm.

Phần viết kết bài này có ý nghĩa hết sức quan trọng trong bài văn biểu cả vì nó sẽ có “sứ mệnh” để lại những dấu ấn mạnh mẽ trong lòng người đọc. Nếu như chỉ viết một kết thúc chỉ để đảm bảo có đủ ba phần của bố cục nhưng mà ko có sự đầu tư thì bài viết rất dễ khiến người khác quên lãng, hụt hẫng.

Bước 4: Cách viết bài văn biểu cảm điểm cao

Học trò mở đầu viết bài sau lúc đã xây dựng bố cục hợp pháp cho bài văn. Trong quá trình viết bài, cần phải bám sát nhân vật biểu cảm để trình bày những xúc cảm, tình cảm đã định hướng trước đó.

Trong lúc viết bài văn biểu cảm, học trò vẫn có thể dùng phương thức tự sự và mô tả để gợi ra hình ảnh, kể lại kỉ niệm liên quan tới nhân vật biểu cảm nhằm tạo xúc cảm. Tuy nhiên, cần hiểu rằng tự sự và mô tả lúc này chỉ vào vai trò là phương tiện, là yếu tố để học trò gửi gắm xúc cảm của mình, học trò tránh sa vào kể chuyện hoặc mô tả nhân vật vì sẽ ko hướng tới mục tiêu chính là biểu lộ xúc cảm.

Bước 5: Sửa bài văn biểu cảm sau lúc viết

Sau lúc viết xong, học trò rất cần đọc và tu sửa lại bài viết để có thể sửa lại những lỗi thường gặp như chính tả, cách diễn tả hay việc sử dụng từ ngữ, cách đặt câu để tạo điều kiện cho bài viết của mình chuyển tải được liền mạch xúc cảm, tình cảm.

Để có thể viết được một bài văn biểu cảm hay quả thực ko phải là điều dễ dàng. Làm được điều đó yêu cầu học trò cần dành thời kì rèn kỹ năng viết, trau dồi thêm vốn từ ngữ để tạo điều kiện cho việc trình bày những tình cảm, xúc cảm được thu hút và đạt hiệu quả!

Các dạng văn biểu cảm và cách làm cụ thể nhất

Cách làm văn biểu cảm về người

Văn biểu cảm về người chính là dạng biểu cảm bộc bạch tình cảm, xúc cảm của người viết về một người nào đó. Thường là những tình cảm tích cực như mến thương, sự thương yêu hay nỗi nhớ nhung da diết…

Các dạng biểu cảm về người tiêu biểu như biểu cảm về người thân như ông, bà, cha mẹ, thầy cô, bè bạn thân thiết… 

Cách làm văn biểu cảm về người như sau: 

• Mở bài: Giới thiệu một cách nói chung về nhân vật cần biểu cảm được nhắc trong bài cùng với tình cảm dành cho nhân vật đó. 
• Thân bài:
  • Mô tả đôi nét về nhân vật biểu cảm. Từ đó, giúp người đọc tưởng tượng được rõ về nhân vật được giới thiệu trong bài viết. 
  • Sau đó, bộc bạch tâm tư cùng tình cảm của mình dành cho nhân vật (có thể bộc bạch trực tiếp hay gián tiếp cũng như cả trực tiếp lẫn gián tiếp). 
  • Phần biểu cảm, người viết có thể theo trình tự từ mô tả tới biểu cảm hoặc có thể là qua những câu chuyện, kỉ niệm với nhân vật, từ đó bộc bạch xúc cảm của mình với nhân vật.
• Kết bài:
  • Khẳng định, nhấn mạnh lại tình cảm của mình đối với người cần biểu cảm.
  • Bộc bạch ý kiến của bản thân, đồng thời giám định về nhân vật.

Cách làm văn biểu cảm về sự vật

Từ khái niệm văn biểu cảm là gì, cách làm văn biểu cảm về sự vật, bạn cần nắm được nhân vật của biểu cảm sự vật. Đó có thể là hình ảnh cây cối, một dòng sông, một đồ vật, con vật… Từ đó, bạn bộc bạch tình cảm cũng như sự giám định của mình về sự vật được nhắc tới.

Cách làm văn biểu cảm về sự vật như sau: 

• Mở bài: Giới thiệu nói chung về sự vật được nói đến tới.
• Thân bài:
  • Mô tả sơ qua về sự vật được mô tả.
  • Đối với sự vật thường đi theo trình tự từ kể chuyện, mô tả để bộc bạch xúc cảm của mình đối với nó.
• Kết bài:
  • Khẳng định lại tình cảm của mình đối với sự vật được nhắc tới.
  • Mở rộng vấn đề: giám định, đưa ra nhận định hoặc kêu gọi sự nhất trí về sự vật.

Cách làm văn biểu cảm về một tác phẩm văn học

Phát biểu cảm tưởng về một tác phẩm văn học là gì? Đây chính là dạng đề yêu cầu người viết trình diễn phát biểu cảm tưởng về một tác phẩm, bài văn, bài thơ. Cụ thể là người viết cần trình diễn những xúc cảm tưởng tượng, liên tưởng cũng như suy ngẫm của mình về nội dung và hình thức của tác phẩm. 

Với dạng đề biểu cảm về tác phẩm văn học, dàn ý ba phần có thể triển khai như sau:

• Mở bài: Giới thiệu tác phẩm (có thể giới thiệu hoàn cảnh biết tới tác phẩm).
• Thân bài: Những cảm tưởng về tác phẩm:
  • Cảm tưởng về nội dung: Những nội dung được trình bày trong tác phẩm là gì? Cảm nhìn thấy sao về việc nội dung đó được nêu lên trong tác phẩm?.
  • Cảm tưởng về nghệ thuật: Những nội dung được trình bày bằng hình thức nghệ thuật nào? Nhận định như thế nào về những phương diện nghệ thuật đó?.
• Kết bài: Ấn tượng, cảm tưởng chung về tác phẩm.

Tìm hiểu yếu tố tự sự, mô tả trong văn biểu cảm

• Phương thức tự sự và mô tả được dùng trong văn biểu cảm có tác dụng gợi ra hình ảnh sự vật hay hiện tượng cần biểu cảm. Qua đó sẽ giúp người viết gửi gắm xúc cảm của mình một cách chân thực và biểu đạt hơn. 
• Phương thức tự sự hay mô tả cũng chỉ hỗ trợ cho việc biểu cảm, tuy nhiên ko nhằm kể chuyện hay mô tả một cách cụ thể hay cụ thể về nhân vật. Vì thế, bạn cần phân biệt rõ giữa văn biểu cảm với tự sự hay mô tả. 

Tương tự, Trường Cao đẳng Kỹ thuật Y tế II đã hướng dẫn cụ thể về chủ đề văn biểu cảm là gì cùng với những thông tin liên quan. Mong rằng bài viết đã cung ứng cho bạn những tri thức hữu ích. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay đóng góp gì cho chủ đề “Văn biểu cảm là gì”, đừng quên để lại nhận xét bên dưới nhé. Chúc bạn luôn thành công lúc viết bài văn biểu cảm!. 

Xem thêm:

• Phân tích bài thơ Qua đèo ngang của Bà huyện Thanh Quan – Ngữ Văn 7
• Phát biểu cảm tưởng về bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh – Ngữ Văn 7
• Phát biểu cảm tưởng về bài thơ Rằm tháng giêng của Hồ Chí Minh

Tu khoa lien quan:

• ví dụ về biểu cảm
• cách làm văn biểu cảm
• biểu cảm là gì cho ví dụ
• đặc điểm của văn biểu cảm là gì
• dàn bài chung của văn biểu cảm là gì
• những từ ngữ dùng trong văn biểu cảm

Bạn thấy bài viết Văn biểu cảm là gì? Đặc điểm, Ví dụ, Các bước, Cách làm văn biểu cảm có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu  ko hãy comment góp ý thêm về Văn biểu cảm là gì? Đặc điểm, Ví dụ, Các bước, Cách làm văn biểu cảm bên dưới để yt2byt.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường Cao đẳng Kỹ thuật Y tế II

#Văn #biểu #cảm #là #gì #Đặc #điểm #Ví #dụ #Các #bước #Cách #làm #văn #biểu #cảm